TEBLİGAT KANUNU 21/2. MADDESİ VE 35. MADDESİ  UYGULAMA ALANLARI

1-BİLİNEN EN SON ADRESE TEBLİGAT (TK 10. Maddesi)

Tebligat Kanunu’nun Bilinen adrese tebligat başlıklı 10. Maddesinde tebligat yapılacak kişilerin hangi adresine tebligat yapılması gerektiğini düzenlemiştir.

TK  Madde 10 ‘’Tebligat, tebliğ yapılacak şahsa bilinen en son adresinde yapılır. Şu kadar ki; kendisine tebliğ yapılacak şahsın müracaatı veya kabulü şartıyla her yerde tebligat yapılması caizdir.’’

‘’ Bilinen en son adresin tebligata elverişli olmadığının anlaşılması veya tebligat yapılamaması halinde, muhatabın adres kayıt sisteminde bulunan yerleşim yeri adresi, bilinen en son adresi olarak kabul edilir ve tebligat buraya yapılır.’’

Maddeden de anlaşılacağı üzere öncelikle tebligat kişinin bilinen en son adresine yapılmalıdır. Maddenin devamında ise bilinen en son adrese tebligat yapılaması durumunda kişinin mernis adresine tebligat yapılması gerektiği  düzenlemiştir. Kişinin bilinen en son adresine ve mernis adresine tebligat yapılaması durumu ise yine Tebligat Kanunu’nun Tebliğ imkansızlığı ve tebellüğden imtina başlıklı  21. Maddesin’de düzenlenmiştir.

 

2- ADRESTE HİÇ KİMSENİN BULUNMAMASI ANCAK TEBLİĞ YAPILACAK KİŞİNİN O ADRESTE OTURDUĞUNUN TESPİT EDİLMESİ DURUMU  (TK 21 Maddesi )

Madde 21 – ‘’Kendisine tebligat yapılacak kimse veya yukarıdaki maddeler mucibince tebligat yapılabilecek kimselerden hiçbiri gösterilen adreste bulunmaz veya tebellüğden imtina ederse, tebliğ memuru tebliğ olunacak evrakı, o yerin muhtar veya ihtiyar heyeti azasından birine veyahut zabıta amir veya memurlarına imza mukabilinde teslim eder ve tesellüm edenin adresini ihtiva eden ihbarnameyi gösterilen adresteki binanın kapısına yapıştırmakla beraber, adreste bulunmama halinde tebliğ olunacak şahsa keyfiyetin haber verilmesini de mümkün oldukça en yakın komşularından birine, varsa yönetici veya kapıcıya da bildirilir. İhbarnamenin kapıya yapıştırıldığı tarih, tebliğ tarihi sayılır.’’

Tebligat Kanunu’nun 21/1 Maddesi adreste kimsenin bulunmaması durumunda tebligatın nasıl yapılacağını düzenlemiştir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta bu madde tebligat yapılacak kişinin adreste geçici olarak bulunmadığı durumlar için düzenlenmiştir.

Bu durumda tebliğ memuru öncellikle adreste bulunmama nedenlerini araştıracak, o adreste bulundukları halde tebligat yapılacağı sırada geçici olarak adreste bulunulmadığının tespit edilmesi  halinde TK 2l/1 maddeye göre işlem yapacaktır.

Kendisine tebligat yapılacak kimse veya yukarıdaki maddeler kapsamında  tebligat yapılabilecek kimselerden hiçbiri gösterilen adreste bulunmaz veya tebellüğden imtina ederse, tebliğ memuru tebliğ olunacak evrakı, o yerin muhtar veya ihtiyar heyeti azasından birine veya zabıta amir veya memurlarına imza karşılığında  teslim edecektir.  Yine tebliğ memuru ihbarnameyi adresteki binanın kapısına yapıştırarak , tebliğ olunacak şahsa haber verilmesi için en yakın komşularından birine, veya varsa  yönetici veya kapıcıya da bildirecektir. İş bu ihbarnamenin kapıya yapıştırıldığı tarih ise , tebliğ tarihi sayılacaktır.

 

3- TEBLİĞ YAPILACAK KİŞİNİN O ADRESTE HİÇ OTURMADIĞININ VEYA O ADRESTEN SÜREKLİ OLARAK AYRILDIĞININ  VE GÖSTERİLEN ADRESİN KİŞİNİN ADRES SİSTEMİNE KAYITLI ADRESİNİN TESPİT EDİLMESİ DURUMU (TK 21/2 Maddesi)

TK Madde 21/2 ‘’Gösterilen adres muhatabın adres kayıt sistemindeki adresi olup, muhatap o adreste hiç oturmamış veya o adresten sürekli olarak ayrılmış olsa dahi, tebliğ memuru tebliğ olunacak evrakı, o yerin muhtar veya ihtiyar heyeti azasından birine veyahut zabıta amir veya memurlarına imza karşılığında teslim eder ve tesellüm edenin adresini ihtiva eden ihbarnameyi gösterilen adresteki binanın kapısına yapıştırır. İhbarnamenin kapıya yapıştırıldığı tarih, tebliğ tarihi sayılır.’’

Tebligat Kanunu madde 21/2 tebligat yapılacak kişinin adresten ayrıldığının veya  o adreste hiç oturmadığının ve o adresin adres sistemine kayıtlı adres (mernis adresi ) olması durumunda tebligatın ne şekilde yapılacağını düzenlemiştir.

Tebligat Kanunu 10. Maddesine göre muhatabın adres kayıt sistemindeki adresi (MERNİS adresi) olup olmadığına bakılmaksızın bildirilen adresine tebligat gönderilecek, gönderilen tebligatın bila tebliğ iade olması (yapılamaması) durumunda muhatabın adres kayıt sistemindeki yerleşim yeri adresine (mernis  adresi) 7201 sayılı Tebligat Kanunu 21/2 maddesine göre yeniden tebligat gönderilecektir.

7201 sayılı Tebligat Kanunu ’nun 10. Maddesinin  ikinci fıkrasında gerçek kişilere yapılacak tebligatla ilgili olarak iki aşamalı bir yol benimsenmiştir.

Öncelikle  Muhatabın adresi takip alacaklısı tarafından bildirilecek ve bu adrese normal tebligat çıkarılacaktır. Bildirilen adresin muhatabın adres kayıt sistemindeki adresi veya başka bir adresi olması arasında fark bulunmamaktadır. Bildirilen adrese çıkarılan tebligatın bila tebliğ iade edilmesi durumunda ise  , muhatabın adres kayıt sistemindeki yerleşim yeri adresine Tebligat Kanunu’nun 21/2.maddesine göre çıkarılacaktır.

Muhatabın adresinin bilinmediği durumlarda muhataba doğrudan  Tebligat Kanunu 21/2 maddesine göre tebligat gönderilemez. Bu durumda öncelikle muhatabın adres kayıt sistemindeki yerleşim adresine (mernis adresine) normal tebligat gönderilecek, gönderilen tebligatın bila tebliğ iade olması durumunda  Tebligat Kanunu 21/2 maddesine göre yeniden tebligat gönderilecektir.

 

4 – GERÇEK VE TÜZEL  KİŞİLERE YAPILACAK TEBLİGATLARDA TEBLİGAT KANUNU  35. MADDE  UYGULAMASI

Tebligat Kanunun 35. Maddesi kendisine daha önce tebligat yapılan kişinin  adres değişikliği yaptığı  taktirde bu adres değişikliğini ilgili mercilere bildirilme zorunluğunu  düzenlemiştir.

TK MADDE 35–‘’Kendisine veya adresine kanunun gösterdiği usullere göre tebliğ yapılmış olan kimse, adresini değiştirirse, yenisini hemen tebliği yaptırmış olan kaza merciine bildirmeye mecburdur. Bu takdirde bundan sonraki tebliğler bildirilen yeni adrese yapılır.

Adresini değiştiren kimse yenisini bildirmediği ve adres kayıt sisteminde yerleşim yeri adresi de tespit edilemediği takdirde, tebliğ olunacak evrakın bir nüshası eski adrese ait binanın kapısına asılır ve asılma tarihi tebliğ tarihi sayılır.

Bundan sonra eski adrese çıkarılan tebliğler muhataba yapılmış sayılır. Daha önce tebligat yapılmamış olsa bile, tüzel kişiler bakımından resmî kayıtlardaki adresleri esas alınır ve bu madde hükümleri uygulanır.

Daha önce yurt dışındaki adresine tebligat yapılmış Türk vatandaşı, yurt dışı adresini değiştirir ve bunu tebliğ çıkaran mercie bildirmez, adres kayıt sisteminden de yerleşim yeri adresi tespit edilemezse, bu kişinin yurt dışında daha önce tebligat yapılan adresine Türkiye Büyükelçiliği veya Konsolosluğunca 25/a maddesine göre gönderilen bildirimin adrese ulaştığının belgelendiği tarihten itibaren otuz gün sonra tebligat yapılmış sayılır.”

Uygulamada 35. madde sadece tüzel kişilere tebligat yapılamaması halinde ticaret sicil adreslerinde kayıtlı adreslerine tebligat yapılması amacı ile kullanılmakta ise de, aynı maddenin gerçek kişiler için de uygulanması mümkündür.

Bu hüküm mevcut hali ile;

  • Muhataba aynı dosyadan daha önce tebligat yapılmış olması durumunda , sonradan çıkartılan tebligatın iade edilmesi ve muhatabın da değişen yeni adresini ilgili merciiye bildirmemesi ve ayrıca Adres kayıt sisteminde de kayıtlı bir adresinin de bulunmaması durumunda, iade edilen tebligatın kapıya asılmak suretiyle yapılmasını ve

 

  • Sadece tüzel kişiler açısından, resmi kayıtlardaki adreslerinin, bu adrese gönderilecek tebligatın iade edilmesi durumunda, iade edilen tebligatın kapıya asılmak suretiyle yapılması hallerini düzenlemektedir.

Kendisine daha önceden tebligat yapılan muhataba, aynı adrese çıkartılan tebligatın iade edilmesi halinde, tebligatın yapıldığı eski adrese md.35 uyarınca (kapıya asma yolu ile) tebligat yapılabilmesi için, muhatabın yeni adresini tebligat merciine bildirmemiş olması ve bir de Adres kayıt sistemine kayıtlı bir adresinin bulunmaması gereklidir.

Muhatap, yeni adresini bildirmişse elbet bildirilen bu adrese tebligat çıkartılacaktır. Bildirilen bu adresin MERNİS adresi ile aynı olması durumunda, tebligat 21 / 2 hükmüne göre yapılacaktır. Ancak bildirilen adresin hem eski tebligatın yapıldığı adresten ve hem de mernis adresinden farklı olması durumunda ise, bu adrese NORMAL yol ile tebligat gönderilecek ve iade olması durumunda ise, tebligatlar 35. maddeye göre daha önce tebligat yapılan adrese gönderilecektir. Daha önce tebligat yapılmış olan eski adrese çıkartılacak olan tebligatlar, adresin kapısına asılacak ve asılma tarihi de tebliğ tarihi olacaktır.

Gerçek kişilere 35. Maddenin uygulanmasının şartları şu şekildedir.

  • Daha önce usulüne uygun yapılmış bir tebligatın olması,
  • Adres değişikliği olduğu halde dosyaya bildirilmemiş olması,
  • Veya adres kayıt sistemindeki yerleşim yerinin tespit edilemiyor olması,

Bu şartların oluşması halinde icra takiplerinde davaların her aşamasında uygulanabilecek olan 35. Madde uygulanması talep edilirken Yargıtay Kararlarının da sunulmasında faydalı olacaktır. Zira bazen icra müdürlükleri tarafından  kanun maddesini incelemeye gerek görmeksizin TK 35’e göre yapılan talepler reddedilmekte, adres kayıt sisteminde adresi olmayan kişilere karşı tebligat yapılması oldukça zorlaşmaktadır.

Tüzel kişiler açısından ise;  resmi kayıtlardan elde edilen adrese önce normal tebligat çıkartılmalı, bu adrese gönderilen tebligatın iade edilmesi durumunda, ancak o zaman Teb.K.md.35 hükmüne göre tebligat çıkartılmalıdır. Yani, tüzel kişinin resmi kurumdan elde edilen adresine doğrudan 35. maddeye göre tebligat çıkartılması söz konusu değildir, bu resmi adrese daha önceden tebligat çıkartılmış ve iade edilmiş ise, ancak o zaman 35. maddeye göre o adrese tebligat çıkartılacaktır.

Tebligat Kanunu’nun 35 Maddesinin son fıkrasında ise;  yurt dışındaki adresine daha önceden tebligat yapılmış Türk vatandaşının değişen adresini tebligatı çıkaran mercie bildirmemesi durumunda ve mernis adresi de tespit edilemezse, daha önce tebligat yapılan yurt dışı adresine Türkiye Büyükelçiliği veya Konsolosluğu tarafından gönderilen bildirimin ulaştığı tarihten 30 gün sonrasının tebliğ tarihi olarak kabul edileceğine dair yeni bir düzenleme getirilmiştir.